maandag 19 november 2012

meiboom

Een mevrouw wist een jaarlijks terugkerend ritueel in Denekamp te beschrijven aan ons.

In de maand mei haalt men een boom uit het bos. Een aantal jonge mannen gaan naar de landheer van landhuis Singrave om offciëel toestemming te vragen om een boom te kappen.. Als de toestemming verleent wordt, wordt de boom vervoerd met een platte wagen getrokken door paarden naar Denekamp.
De boom wordt dan overeind getrokken en daarna is er een groot feest rondom de boom.

De huidige paasgebruiken

Bernard ten Breul is de oudst bekende Judas. In 1894 had hij met Gerard Derkman van het Elferman als Iskariot de eer de paasgebruiken te mogen leiden. De gebruiken zijn nauwelijks veranderd. Op Palmzondag trekken Judas en Iskariot met een grote schare kinderen door het dorp voor het eiergaddern. Waar vroeger met name eieren werden verzameld, vraagt men tegenwoordig geld van de bevolking om de gebruiken te bekostigen. Op Paaszaterdag zorgt de mannelijke bevolking ervoor dat er voldoende hout wordt opgehaald voor het paasvuur. Op de Eerste Paasdag zet zich om 13.00 uur onder leiding van Judas en Iskariot een grote menigte zingend in beweging richting de havezate Singraven. Daar wordt de heersende "kasteelheer" om een paasstaak gevraagd. Deze wijst Judas en Iskariot drie bomen aan om uit te kiezen. Judas klimt bovenin de boom om het touw vast te maken. Ondertussen wordt begonnen met het hakken van de boom. Daarna worden lange kettingen gevormd van mensen die hand in hand de paasstaak naar het dorp slepen. Dit moet voor 15.00 uur klaar zijn, iedereen dient dan bij het paaslof in de Nicolaaskerk aanwezig te zijn. Na het paaslof trekt men massaal naar de "poasbult" om de paasstaak, met bovenin de teerton, te plaatsen. Wanneer deze rechtop staat, volgt het ritueel van verkoop van de paasstaak en van de ringen van de teerton. Tot slot nodigt Judas iedereen uit om 's avonds bij het paasvuur aanwezig te zijn.
Gerespecteerde Denekampse families nemen taken op zich om Judas en Iskariot te ondersteunen. Veelal wordt een taak doorgegeven van vader op zoon. Zo zorgen de families Wintels, Grote Punt en Rijnders al vele decennia voor het omhakken van de uitgekozen boom. En de families Wolkotte en Oude Elferink voor het graven van het gat voor de paasstaak. In het verleden vonden slechts drie keer de paasgebruiken niet plaats: in 1918, het laatste jaar van de Eerste Wereldoorlog, in 1945 toen Denekamp met Pasen werd bevrijd, en in 2001 vanwege de besmettelijke ziekte mond- en klauwzeer.

uit: http://www.regiocanons.nl/overijssel/twente/denekamp/paasgebruiken




Geen opmerkingen:

Een reactie posten